Zmiana prawa pracy z powodu pogody – czym jest urlop pogodowy?

Nowe realia pracy w czasach klimatycznych ekstremów

W obliczu coraz częstszych i silniejszych zjawisk pogodowych, takich jak fale upałów, powodzie czy huragany, niektóre kraje europejskie – z Hiszpanią na czele – zaczynają dostosowywać swoje prawo pracy do nowych realiów. W 2024 roku Hiszpania wprowadziła tzw. „urlop pogodowy”, czyli możliwość wzięcia do czterech dni wolnego z pełnym wynagrodzeniem w sytuacji, gdy służby ogłoszą alarm pogodowy, a dotarcie do pracy staje się niemożliwe lub niebezpieczne. Nowe przepisy obejmują ekstremalne warunki, jak upały, gwałtowne burze czy śnieżyce, a ich celem jest ochrona zdrowia pracowników oraz ograniczenie ryzyka wypadków związanych z wykonywaniem obowiązków zawodowych w skrajnych warunkach atmosferycznych.

Czy urlop pogodowy pojawi się w Polsce?

W Polsce temat urlopu pogodowego dopiero zyskuje na znaczeniu. Choć prawo pracy nie przewiduje dziś takiego rozwiązania, dyskusje trwają – zarówno w środowiskach pracowniczych, jak i wśród pracodawców. W niektórych firmach, szczególnie z sektora budownictwa czy rolnictwa, stosuje się wewnętrzne ustalenia pozwalające na wolne w przypadku złej pogody, ale nie są to uregulowania ogólnokrajowe. Po powodzi w 2024 roku rząd wprowadził tymczasowe ułatwienia – m.in. dodatkowe dni wolne dla poszkodowanych – co pokazuje, że zmiany są możliwe. Jednak aby w Polsce pojawił się oficjalny urlop pogodowy, konieczne byłyby zmiany w Kodeksie pracy i współpraca wielu instytucji, w tym Ministerstwa Rodziny i RCB.

Potrzeba systemowego podejścia

Według danych IMGW, tylko w 2024 roku w Polsce odnotowano aż 12 przypadków ekstremalnych warunków pogodowych, które mogłyby uzasadnić przerwy w pracy. Choć dziś temat ten pozostaje bez formalnych regulacji, rosnąca liczba niebezpiecznych zjawisk atmosferycznych sprawia, że potrzeba systemowego rozwiązania staje się coraz bardziej pilna. Urlop pogodowy mógłby nie tylko poprawić bezpieczeństwo pracowników, ale też umożliwić firmom lepsze planowanie pracy w obliczu nieprzewidywalnych warunków. Wdrożenie takiego mechanizmu to krok w stronę dostosowania rynku pracy do nowej rzeczywistości klimatycznej.